OPEN verenigt provinciale erfgoedhuizen en stroomlijnt visie en samenwerkingsprojecten op nationale schaal vanuit een regionaal perspectief. Hiermee vormt het samenwerkingsverband de ideale schakel tussen nationaal en regionaal beleid waarbij vrijwel alle erfgoedinstellingen worden bereikt. Daarmee is OPEN een goed aanspreekpunt voor overheden, fondsen en andere organisaties op het gebied van erfgoedbeleid.
In bijna elke provincie zijn ze er: erfgoedhuizen die inwoners en organisaties ondersteunen bij het bewaren, gebruiken en zichtbaar maken van wat hen dierbaar is en wat zij voor toekomstige generaties willen bewaren. Dit kunnen landschappen, monumenten, museumcollecties, documenten, afbeeldingen, taal en gebruiken zijn. Voor de regionale instellingen zijn de erfgoedhuizen vraagbaak en expertisecentrum, voor de provincies zijn zij partners in de ontwikkeling en uitvoering van provinciaal erfgoedbeleid, dat vaak gerelateerd is aan landschapsontwikkeling, toerisme, educatie en leefbaarheid.
Dat is de reden waarom erfgoedhuizen zich richten op een brede ondersteuning van erfgoed waarbij de professionals, vrijwilligers en gemeenschappen net zo belangrijk zijn als het erfgoed zelf. Het spreekt vanzelf dat daarbij zoveel mogelijk mensen worden betrokken om nu datgene te behouden dat we als samenleving voor toekomstige generaties willen bewaren.
In maart verscheen het rapport Ondersteuning van erfgoedvrijwilligers. Een onderzoek in de twaalf provincies. In opdracht van OPEN en met steun van het Mondriaanfonds verrichtte Pyrrhula Research Consultants onderzoek naar de actuele rol die vrijwilligers spelen in het behoud, bruikbaar maken en positioneren/presenteren van het Nederlandse erfgoed, hoe deze vrijwilligers worden ondersteund en hoe dat beter zou kunnen.
De opdrachtverstrekking was vooral ingegeven door het grote belang dat nu wordt gehecht aan erfgoed voor de samenleving (Erfgoed Telt! Ministerie OCW 2018) en de cruciale rol die vrijwilligers spelen bij de sociaal-maatschappelijke waarde van erfgoed (FARO-verdrag en ‘Vind elkaar in erfgoed’ 2020-2021).
OPEN heeft input geleverd voor de beleidsbrief Erfgoed Telt; de waarde van erfgoed voor de samenleving van de minister van OCW. OPEN heeft onder andere gewezen op het belang van vrijwilligerswerk en de digitale toegankelijkheid van erfgoed. Beide aspecten zijn in de beleidsbrief terug te vinden.
