OPEN is een platform van erfgoedhuizen waarbij kennis en ervaring van alle regio’s bij elkaar komt die leidt tot kennisvermeerdering en tot een landelijke agendering en aanpak van belangrijke onderwerpen zoals digitalisering en ondersteuning van vrijwilligers.
In OPEN zijn (bijna) alle provinciale erfgoedorganisaties vertegenwoordigd, vaak met meerdere erfgoeddisciplines onder een dak. Zij richten zich in hun provincie op de zorg voor en het zichtbaar maken en houden van erfgoed en doen dit door de beheerders en gebruikers van erfgoed, gemeenten, historische verenigingen, musea, monumenteigenaren, scholen en vrijwilligersorganisaties te helpen. Zij geven uitvoering aan provinciaal beleid en maken deel uit van de culturele infrastructuur in hun provincie. Maatvoering en reikwijdte van de werkzaamheden zijn per provincie verschillend georganiseerd. Hierdoor zijn er ook verschillen in de schaalgrootte. Wat alle provinciale erfgoedorganisaties verbindt, is het ondersteunen van de vele enthousiaste mensen die dagelijks in de weer zijn voor het regionaal erfgoed. En daarmee vormen de leden van OPEN de intermediaire schakel tussen de lokale erfgoedpraktijk en het nationale erfgoedbeleid.
De leden van OPEN hebben zich verbonden aan de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed (NDE), waarbij zij een duurzaam en landelijk dekkend netwerk van ondersteuning realiseren. De ondersteuning is specifiek gericht op het bevorderen van de deskundigheid bij kleinere erfgoedinstellingen bij het digitaal toegankelijk maken van erfgoed volgens de uitgangspunten van de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed.
In maart verscheen het rapport Ondersteuning van erfgoedvrijwilligers. Een onderzoek in de twaalf provincies. In opdracht van OPEN en met steun van het Mondriaanfonds verrichtte Pyrrhula Research Consultants onderzoek naar de actuele rol die vrijwilligers spelen in het behoud, bruikbaar maken en positioneren/presenteren van het Nederlandse erfgoed, hoe deze vrijwilligers worden ondersteund en hoe dat beter zou kunnen.
De opdrachtverstrekking was vooral ingegeven door het grote belang dat nu wordt gehecht aan erfgoed voor de samenleving (Erfgoed Telt! Ministerie OCW 2018) en de cruciale rol die vrijwilligers spelen bij de sociaal-maatschappelijke waarde van erfgoed (FARO-verdrag en ‘Vind elkaar in erfgoed’ 2020-2021).
Daarnaast ontwikkelt OPEN de website www.erfgoedvrijwilliger.nl die bedoeld is voor het werven en scholen van erfgoedvrijwilligers. Dit project komt tot stand in samenwerking met de Rijksdienst Cultureel Erfgoed, het Mondriaanfonds en het Fonds Cultuurparticipatie.
